Wat zijn hybride zaden?
Wie gaat zaaien, komt al snel tot de ontdekking dat er volop keuze is. Van één soort groente zijn talloze rassen, maar zo kom je op de verschillende zakjes zaden waarschijnlijk ook nog de termen ‘F1’, ‘hybride’ en ‘bio’ tegen. In deze blog leggen we je uit wat deze termen betekenen en hoe je een keuze maakt tussen de verschillende soorten zaden.
Hybride zaden verkrijgbaar in verschillende rassen
We beginnen even bij de verschillende rassen. Wil je tomaten verbouwen? Dan is er niet één soort tomaten, maar zijn er wel tientallen en misschien wel honderden rassen waar je uit kunt kiezen. Zo zijn er cherrytomaten, paarse tomaten, gele tomaten, vleestomaten en nog veel meer, te veel om op te noemen. Dit geldt niet alleen voor tomaten, maar ook voor andere gewassen. Van de meeste soorten groenten, fruit en kruiden zijn er verschillende rassen te verkrijgen. Ze onderscheiden zich in dingen als smaak, geur, kleur of grootte. Welke je kiest, hangt af van je doel. Wil je bijvoorbeeld snoeptomaatjes om te snacken of wil je flinke tomaten om een grote pan soep van te koken? Elk ras heeft zijn eigen rastypische kenmerken. Het is dan ook heel leuk om met verschillende rassen te experimenteren en zo te ontdekken welke tot jouw favorieten behoren!
F1 Hybride of zaadvaste rassen
Het ontwikkelen van nieuwe rassen noemt men ook wel veredelen. Hierbij kun je bijvoorbeeld kijken naar een ras met een hogere opbrengst of een ras dat beter bestand is tegen ziekten of bepaalde weersomstandigheden. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen F1 Hybride rassen en zaadvaste rassen. Dit heeft te maken met de ontwikkeling en veredeling van deze rassen.
De klassieke vorm van veredeling brengt zaadvaste rassen voort. Dit zijn zaden die voortkomen uit meerdere generaties. Na een aantal generaties is een ras stabiel en veranderen de eigenschappen vrijwel niet meer. Daarom heten deze rassen ook ‘zaadvast’.
De letterlijke betekenis van F1 Hybride is: “de eerste nakomelingen na een kruising”. Bij F1 Hybride worden door middel van inteelt zogenaamde ouderlijnen ontwikkeld. De ouderlijnen zijn twee verschillende soorten (cultivars) van één plant. Deze worden daarna met elkaar gekruist en hieruit ontstaat dan de F1 Hybride. Door de ene plant met het stuifmeel van de andere plant te bestuiven, ontstaat deze kruising. Zo heb je een plant die genetisch gezien voor 50% uit de ene soort en 50% uit de andere soort bestaat. Je kunt zo de eigenschappen van de twee verschillende cultivars met elkaar combineren. Bij zo’n kruising neemt de F1 Hybride de beste eigenschappen van beide ouderlijnen over.
Let op: vaak denkt men dat F1 betekent dat het gewas genetisch gemanipuleerd is, dit is dus niet waar. Het is niet meer en niet minder dan een kruising van twee verschillende cultivars.
Voorbeelden van F1 Hybride rassen
Het assortiment van DeZaden.nl is heel groot. Je vindt er zowel zaadvaste als F1 Hybride rassen. Een voordeel van F1 Hybride rassen is onder andere dat alle planten van één ras vrijwel allemaal gelijke eigenschappen hebben. Zo kun je ze bijvoorbeeld allemaal tegelijk oogsten of groeien ze in gelijke mate. Een nadeel van hybride rassen kan zijn dat je met de zaden van deze planten niet zelf verder kunt kweken. Het kan wel, maar deze zaden zijn niet betrouwbaar.
De plant bestaat voor 50% uit de ene en 50% uit de andere soort en het is niet te zeggen welke eigenschappen aan de volgende generatie worden doorgegeven. Deze voor- en nadelen gaan echter vooral spelen als je op grote schaal kweekt of beroepsmatig kweekt. Voor de hobbytuinier is het veel belangrijker en interessanter om te kijken naar de eigenschappen van het ras. Zo is het bijvoorbeeld heel prettig als een ras tegen bepaalde ziekten bestand is. Van veel gewassen zijn F1 Hybride zaden te verkrijgen. Zo is er bijvoorbeeld:
- Komkommer Euphoria F1: een snelgroeiend en heel productief ras met een hoge opbrengst. Je zult hier dus veel komkommers van oogsten, maar de kwaliteit (smaak en grootte) van de vruchten lijdt hier niet onder.
- Tomaat Pyros F1: een tomatenras dat een hoge ziekteresistentie heeft. Je zult hierdoor dus minder snel last hebben van ziekten in je gewas.
- Spinazie Campania F1: een spinazieras dat niet snel in bloei schiet, snel groeit en resistent is tegen verschillende soorten schimmels.
Welke rassen precies bij jou passen, is iets wat je vooral zelf moet ontdekken door er mee te experimenteren! Zaai daarom eens verschillende soorten. Houd hier ook rekening mee bij het maken van je tuinplan, dan begin je goed voorbereid aan de klus!
Wat zijn biologische zaden?
Op sommige zaadzakjes vind je de term biologisch terug. Maar wat zijn nu precies biologische zaden? Moeten die aan bepaalde eisen voldoen? Ja zeker! De term biologisch én het biologische keurmerk zijn beschermd. Hier wordt op toegezien door Stichting Skal, die het keurmerk uitgeeft. Een product mag pas biologisch genoemd worden als het volledige productieproces biologisch verloopt. Voor zaden betekent dit bijvoorbeeld dat de planten waar de zaden van veredeld worden, zijn opgekweekt zonder gebruik te maken van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Als het product het keurmerk heeft, kun je erop vertrouwen dat dit product (en het productieproces) biologisch is. Deze zaden zijn dan ook geschikt voor iedereen die zich bezighoudt met biologisch tuinieren en die bewuster met zijn voeding én het milieu wil omgaan.
We hebben een uitgebreide blog geschreven waarin we nog veel meer uitleggen over biologische zaden. Benieuwd? Lees dan verder: Biologische zaden, wat houdt dat precies in?
Wist je dat DeZaden.nl het assortiment biologische zaden recent heeft uitgebreid? En dat er van steeds meer gewassen een biologische variant is? En wist je ook al dat de planten die voortkomen uit biologische zaden niet schadelijk zijn voor bijen, vlinders en andere dieren die zich ermee voeden? Dit in tegenstelling tot sommige reguliere rassen.