Tuinieren voor dieren
Met tuinieren voor dieren vergroot je niet alleen de biodiversiteit, maar help je ook natuurlijke plaagbestrijders zoals egels, vogels en insecten. Zo blijft je tuin gezonder zonder chemische middelen. Bovendien geeft het een goed gevoel om te zien hoe jouw tuin een veilige plek wordt waar het bruist van leven, ook in de herfst en winter.
Wanneer de dagen korter worden en de temperatuur daalt, komt er een levendige bedrijvigheid op gang in de tuin. Egels, vogels, vleermuizen en eekhoorns zijn druk bezig met eten verzamelen en het aanleggen van vetreserves om de koude maanden te overleven. Jij kunt deze dieren een handje helpen - en dat is niet alleen goed voor hen, maar ook voor de biodiversiteit in je tuin.
Een diervriendelijke tuin is niet alleen mooi, maar ook levendig. Het gezoem, gefladder en geritsel brengen je tuin echt tot leven. Wij leggen uit welke dieren zich in jouw tuin kunnen vestigen, wat ze nodig hebben en hoe jij ze kunt verwelkomen én behouden.
Egels als stille helpers van de tuin
Egels zijn geliefde tuingasten, en terecht. Ze eten slakken, kevers en andere plaaginsecten, waardoor ze natuurlijke bestrijders zijn van plagen. In de herfst zijn ze druk bezig om hun vetreserves op te bouwen voor de winterslaap. Je helpt egels door voldoende schuilplaatsen te bieden, zoals rommelige hoekjes met bladeren, takken of een egelwoning.
Geef ze daarnaast wat extra energie met kattenbrokjes, of beter nog, speciaal egelvoer. Let op: melk is geen goed alternatief, hiervan kunnen ze ziek worden. Zorg ook dat egels van tuin naar tuin kunnen lopen. Een klein gat (10 x 10 cm) onder de schutting is al genoeg als ‘egelpoort’. Zo vinden ze meer voedsel en schuilplaatsen in de buurt.
Eekhoorns: verzamelen voor de winter
Eekhoorns zijn in de herfst het drukst van allemaal. Ze rennen van boom naar boom met eikels, noten en zaden om hun wintervoorraad aan te leggen. Door bomen en struiken te planten met noten of bessen, denk maar aan de hazelaar, beuk, lijsterbes of hulst, creëer je een waar eekhoornparadijs.
Als je de eekhoorns extra wilt helpen, kun je ze bijvoeren met speciale notenmixen. Plaats het voer in een voederhuisje op een rustige plek, zodat ze in alle rust kunnen eten. Bekijk onze eekhoornproducten.
Eekhoorns zijn niet alleen leuk om naar te kijken, ze helpen ook bij het verspreiden van zaden. De noten die ze vergeten op te graven, groeien later uit tot nieuwe bomen.
Muggen bestrijden met vleermuizen
Hoewel niet iedereen van ze gecharmeerd is, zijn vleermuizen onmisbare tuinbewoners. Ze eten elke nacht honderden muggen en motten, waardoor ze een belangrijke rol spelen in het ecologisch evenwicht. Je ziet ze overdag zelden omdat ze pas uitvliegen en jagen in de schemering. Vleermuizen zoeken in de herfst warme plekken op om te overwinteren. Heb je oude bomen, een schuur of een zolder, dan is de kans groot dat ze daar graag verblijven.
Heb je geen natuurlijke schuilplek, dan kun je eenvoudig helpen door een vleermuiskast op te hangen. Hang de kast minimaal drie meter hoog op een rustige plek, bij voorkeur aan een zuid- of oostgerichte muur waar de zon overdag wat warmte kan bieden. Zo bied je vleermuizen een veilige plek om te rusten én draag je bij aan een mugvrije zomeravond volgend jaar.
Tuinvogels aantrekken
Vogels brengen niet alleen vrolijkheid met hun gezang, maar helpen ook bij het bestrijden van plaaginsecten en het verspreiden van zaden. In de herfst is voedsel schaarser, dus elke extra bron van energie telt. Hang voedersilo’s of vetbollen op en vul ze met goed vogelvoer. Denk aan zonnebloempitten, pinda’s (ongezouten) of mezenbollen. Vers drinkwater is minstens zo belangrijk, vooral als het begint te vriezen.
Ook struiken met bessen, zoals vuurdoorn, meidoorn of lijsterbes, zijn ideaal voor vogels. Ze bieden voeding én beschutting. Door variatie in beplanting aan te brengen, trek je het hele jaar door verschillende soorten aan: van merels en roodborstjes tot pimpelmezen en vinkjes.
Insecten verdienen ook een winterverblijf
Insecten lijken in de winter te verdwijnen, maar veel soorten overwinteren in je tuin. Vlinders zoeken bijvoorbeeld beschutting tussen bladeren of in een tuinschuur, terwijl lieveheersbeestjes en bijen zich verschuilen in holle stengels of onder schors. Deze overwinterende insecten zijn van groot belang. In het voorjaar zorgen ze voor bestuiving van bloemen en vormen ze voedsel voor vogels en andere dieren. Door je tuin niet op te ruimen, help je ze enorm. Laat uitgebloeide planten staan, verzamel bladeren in een hoek en plaats een insectenhotel.
Een natuurlijke tuin leeft het hele jaar door
Wil je dat dieren zich echt thuis voelen? Laat je tuin niet te netjes worden. Een hoek met afgevallen bladeren, een stapel takken of wat uitgebloeide vaste planten die je ongemoeid laat, bieden schuil- en nestplekken voor talloze soorten. Kies daarnaast voor inheemse planten; die passen het best bij onze lokale insecten en vogels. Vermijd pesticiden en chemische meststoffen; ze schaden het bodemleven en dus ook de dieren die ervan afhankelijk zijn. Zelfs een kleine stadstuin of balkon kan bijdragen aan biodiversiteit. Met een paar bloeiende planten, een waterbakje en wat voer kun je al veel betekenen.
Meer lezen over dit onderwerp? Lees het blog Een ecologische tuin aanleggen.