• 25 augustus 2022

Weeuwenteelt: zaaien in de herfst voor een vroege voorjaarsoogst

Heb jij al eens van de term weeuwenteelt gehoord? Of misschien zegt overwinteringsteelt je wel iets? Het zijn benamingen voor een manier van telen die vandaag de dag minder wordt toegepast. Weeuwenteelt stamt nog uit de tijd dat er geen verwarmde kassen waren. Het was toen echt nodig om deze manier van telen te gebruiken om vroeg in het jaar verse groenten te kunnen eten. Er werd gezaaid in september-oktober in een koude of platte bak die bij vorst werd afgedekt, bijvoorbeeld met jute.

Wat is een koude bak?

Een koude bak, platte bak of winter bak wordt gebruikt om moestuinplanten ook in de winter of het vroege voorjaar te kunnen laten groeien. Het is een bak, meestal bestaande uit een houten frame van vier zijkanten en een glazen of plastic plaat die het geheel afdekt. Door de bak op een zonnige plaats te zetten, zorg je voor een warmere omgeving voor je planten. De bak heeft geen bodemplaat, je planten staan dus gewoon met hun wortels in de vollegrond.

Voordelen weeuwenteelt

Weeuwenteelt of overwinteringsteelt mag dan een concept van vroeger zijn, het kent vele voordelen en is ook leuk om als hobbytunier toe te passen. Want zo kun je ook zonder een tuinkas met weeuwenteelt al vanaf maart-april verse groenten uit je tuin oogsten. Bovendien is er bij deze teelt minder kans op ziekten en plagen. Plaagdieren zoals koolwitjes of zwarte bonenluis komen vroeg in het voorjaar nog niet of amper voor. Ook voor knolvoet - een gevreesde ziekte bij kolen - hoef je niet bang te zijn. Deze gedijt alleen bij hoge temperaturen.

Welke groenten zijn geschikt voor weeuwenteelt?

Allerlei koolsoorten zijn heel geschikt voor weeuwenteelt, zoals bloemkool, spitskool en rode kool. Maar ook wortels, sla, rode bieten, tuinbonen en selderij. Kijk goed op de verpakking naar de zaaitijden, want niet alle rassen kun je laat in het seizoen zaaien. Een lekkere groente voor overwinteringsteelt is de bloemkool Igloo. Door weeuwenteelt kun je deze bloemkool al in mei oogsten!

Hoe werkt weeuwenteelt?

Zaai de groentezaden in september-begin oktober uit in een koude bak. De zaaitijd is afhankelijk van de soort groente. Het makkelijkst is zaaien in zaaitrays, gebruik hiervoor bij voorkeur speciale zaai- en stekgrond. Zorg dat de grond vochtig is, maar vooral niet te nat om rotten van de zaden of zaailingen te voorkomen. Als de planten eenmaal gekiemd zijn, dan is een goede ventilatie belangrijk. Het beste is dan om de deksel van de koude bak overdag zoveel mogelijk een beetje open te zetten. Al na een week of drie kun je de zaailingen oppotten. Gebruik hiervoor potjes met een diameter van 10-12 cm. Zet ze terug in de koude bak en geef de opgepotte plantjes dan direct een beetje water. Veel vocht zullen ze verder niet nodig hebben. De groenteplanten in de koude bak zullen ’s winters eerder rotten door te veel vocht, dan dat ze doodgaan door uitdrogen.

Koude bak beluchten en beschermen tegen vorst

Bij weeuwenteelt is het belangrijk om de weersomstandigheden goed in de gaten te houden. Bij een temperatuur hoger dan 4-5 graden is het nodig om de koude bak te beluchten. Zet de deksel dan op een ruime kier. Wordt er vorst voorspeld, bedek de koude bak dan met rietmatten, juten doeken of noppenfolie. Deze warme deken beschermt je groenteplanten tegen vorstschade. Vergeet niet deze bescherming te verwijderen als de temperatuur weer boven nul komt.

Wanneer uitplanten?

Zijn je groenteplanten in de koude bak de winter goed doorgekomen, dan kun je ze tegen half maart uitplanten in de vollegrond. Vriest het of is de grond nog te nat, wacht er dan nog even mee. Geef de planten in ieder geval één dag voor het planten flink water. Je haalt ze dan makkelijker uit de pot zonder de wortelkluit te beschadigen. Hierdoor zullen planten sneller nieuwe wortels vormen en aan de groei gaan.